Z początkiem 2013 roku Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu wraz z Wydziałem Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu podejmują wspólnie realizację nowego projektu edukacyjnego, który będzie miał formę międzyszkolnego turnieju debat oksfordzkich. W rozgrywkach będzie uczestniczyło 8 wielkopolskich liceów – zarówno z Poznania, jak i z mniejszych ośrodków, jak Kościan, Września. W szkołach zostanie przeprowadzony cykl warsztatów przygotowujących do udziału w debatach. W ramach zajęć uczestnicy zapoznają się z zasadami debat oksfordzkich, podstawami retoryki i erystyki. W następnej kolejności rozlosowane zostaną pary szkół, które zmierzą się w pierwszym etapie oraz wspólny dla wszystkich temat.
Uczniowie, przygotowując się do debaty, wezmą udział w dodatkowych zajęciach z historii, które pomogą im przygotować się do debaty pod względem merytorycznym. Cztery zwycięskie drużyny zakwalifikują się do półfinału. Uczestnicy tego etapu spotkają się na warsztatach, podczas których będą doskonalili swoje umiejętności retoryczne, uczyli się prawidłowej emisji głosu czy występowania przed kamerą. Wezmą udział również w wykładach i konwersatoriach związanych z tematem kolejnej debaty, przygotowanych przez wykładowców z Biura Edukacji Publicznej IPN. Podobne zajęcia przeprowadzone będą dla finałowej pary. Uroczysty finał debaty odbędzie się w auli Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.
Nagrodą dla zwycięzców będzie wyjazd do Warszawy połączony ze zwiedzaniem Muzeum Powstania Warszawskiego i instytucji państwowych.
Miejsce zadania: wielkopolskie licea, Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM,
Cel: Celem projektu jest kształtowanie postawy obywatelskiej i patriotycznej oraz pogłębianie wiedzy na temat kluczowych zagadnień z najnowszej historii Polski. Wybór specyficznej formy dyskusji, jaką są debaty oksfordzkie, ma umożliwić realizację wszystkich tych założeń jednocześnie. Aby zwyciężyć w debacie, uczniowie będą musieli nauczyć się ścisłego przestrzegania jej reguł: kultury słowa, dyscypliny czasowej, opanowania i szacunku dla oponenta. Przygotowując argumentację do dyskusji, uczniowie będą poszerzali swoją wiedzę historyczną, wykraczając często poza program szkoły średniej.
Tematy będą dobrane pod takim kątem, by każdej ze stron nie zabrakło ważkich argumentów. Będą one dotyczyły kluczowych wydarzeń z historii Polski przypadających na lata 1918-1990, kluczowych dla polskiej tożsamości narodowej, a jednocześnie budzących wiele emocji i kontrowersji.
Szczegółowy plan:
1. Spotkanie organizacyjne z przedstawicielami szkół biorących udział w projekcie
- omówienie zasad turnieju i kryteriów oceniania drużyn
- przedstawienie szczegółowego harmonogramu i tematyki poszczególnych etapów
2. Przygotowanie do I etapu:
- warsztaty w 8 liceach (debaty oksfordzkie, retoryka, erystyka)
- zajęcia merytoryczne przygotowane przez pracowników BEP IPN
- wyłonienie czteroosobowych drużyn reprezentujących szkoły
- prezentacja tematu, losowanie par pierwszego etapu oraz losowanie stron w każdej z debat (propozycja lub opozycja)
- praca z tutorami przygotowującymi drużyny do debaty (pomoc w przygotowywaniu argumentacji)
3. Debaty – I etap – temat „Powstanie Warszawskie” – 9 stycznia 2013
- cztery pary drużyn w tym samym czasie spotykają się na WNPiD UAM w Poznaniu
- ocena przez zespoły ekspertów (pracownicy BEB IPN, kadra UAM, trenerzy z Grupy Projektowej) i wyłonienie zwycięzców poszczególnych debat, którzy przechodzą do półfinału
- przedstawienie tematu półfinałowego
4. Przygotowanie do II etapu
- warsztaty retoryczne, emisja głosu, praca z kamerą
- wykłady i konwersatoria związane z wybranym tematem
- praca w grupach z tutorami
5. Debaty – II etap – temat „Poznański Czerwiec 1956” – 6 lutego 2013
- analogicznie jak w przypadku etapu I, losowanie par, ogłoszenie wyników
6. Przygotowanie do finału
- wykłady i zajęcia merytoryczne – BEP IPN
- praca w grupach z tutorami
7. Debata finałowa – temat „Żołnierze Wyklęci” – 6 marca 2013
- wyłonienie zwycięzcy
- przyznanie nagród indywidualnych najlepszym mówcom
- podsumowanie projektu
8. Nagroda – wycieczka do Warszawy dla zwycięskiej szkoły ( nie tylko czterech głównych mówców, ale cała grupa zaangażowana w projekt)
Liczba uczestników: 8 szkół, grupy od kilkunastu do ok. 30 osób = ok. 150-200 uczestników
Szkoły zaproszone do pilotażowego projektu turnieju:
- III LO Poznań
- V LO Poznań
- XXV LO Poznań
- II LO Konin
- I LO Inowrocław
- I LO Ostrzeszów
- I LO Kościan
- Zespół Szkół w Opalenicy
Planując pilotażowy projekt turnieju organizatorzy pozwolili sobie na wyłączność w doborze szkół-uczestników debat, wybierając spośród tych placówek, które intensywnie współpracują z WNPiD i BEP IPN. Kryterium wyboru była długość współpracy z BEP i WNPiD oraz liczba przeprowadzonych dotychczas zajęć. Swoje założenia organizatorzy uzasadniają tym, że udział w projekcie pilotażowym turnieju ma być swoistą formą nagrody dla szkól szczególnie zaangażowanych we współpracę z BEP IPN i WNPiD. W przyszłym roku szkolnym, we wrześniu, ogłoszona zostanie kolejna edycja turnieju i wówczas wszyscy będą mieli równe szanse zgłosić swoją aplikację.
Zakładane rezultaty realizacji zadania:
- uczniowie poznając tajniki retoryki i erystyki, uczą się jak pięknie i przekonywująco przemawiać
- przyswajają wysokie standardy prowadzenia debaty publicznej, uczą się kultury dyskusji, szacunku dla oponentów i powściągania emocji
- poznają tajniki autoprezentacji, zachowania przed kamerą i emisji głosu
- znacząco poszerzą wiedzę na temat wydarzeń z historii Polski, będą mieli okazję wypracować własne zdanie na ich temat, poznając różne punkty widzenia
- będą bardziej świadomi historii własnego kraju, jej złożoności i wielowymiarowości